Voorafgaande aan deze pagina is het beter eerst meer te lezen over de theorie: Klik hier
Of daarna eerst een workshop te volgen: Klik hier
Bij deze tantra prana-flow massage is één persoon actief en gevend, de ander is passief en ontvangend. Hierbij kan de ontvanger van de tantra massage genieten zonder verdere kennis of ervaring. Voor de gever is het wat lastiger, want buiten de technieken is het heel belangrijk om de ontvanger werkelijk aan te voelen. Het aanvoelen is een intuïtief proces met een constante schakeling naar je eigen ervaring en kennis. Buiten de technieken zal men constant moeten werken op de vier genoemde pijlers, te beginnen met het vertrouwen. Ook als zegt de ontvanger vooraf dat hij of zij jou vertrouwt, dan kan het lichaam iets totaal anders vertellen. Technieken gaan we wel leren en toepassen, maar deze mogen enkel een leidraad zijn. Kennis, intuïtie en ervaring gaan hand in hand met de technieken die we leren. Als je aanvoelt dat het vertrouwen daar werkelijk is, zul je als gever ook merken dat de ontvanger dieper in de overgave gaat. Deze overgave op dieper niveau zal als gevolg hebben dat we controle los gaan laten. Het ego van de ontvanger laat langzaam de situatie los, omdat er vertrouwen en overgave is bereikt. Vanaf dit moment ben je werkelijk in contact met de ontvanger. Je gaat dan richting hart- en zielscontact met daarbij de behorende emoties die op kunnen komen. Laat alles zoveel mogelijk zijn wat er is en vertrouw zonder iets te willen veranderen aan de situatie. Niets veranderen en dus geen doel, wat pijler 4 was. Geen doel, maar er zullen dingen veranderen als gevolg van het gevolg van de prana en de 4 pijlers die je volgt naast jouw technieken. De gever laat zich dus leiden door datgene het lichaam vertelt op fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel niveau. Uiteindelijk wordt het dan een flow, een metta-ji en een onvoorwaardelijke liefdevolle tocht zonder doel. Het intuïtief opbouwen van een tantra massage is een van de meest intuïtieve spirituele leren die er zijn. Intuïtie laat zich niet leiden door ratio of sturen door systemen of technieken. Technieken zijn hierbij een handreiking en we kunnen ook niet zonder deze technieken. Met de geleerde technieken en jouw ervaring en intuïtie kun je prachtig dingen bereiken, waarbij een klassieke ontspanningsmassage totaal in het niet valt. Je kunt een tantra massage zo diepgaand maken als je zelf wilt en het is voor beiden, gever en ontvanger, een prachtig spiritueel pad. Daarbij is het energetische lichaam ook nog eens zeer complex met nadi’s, marma- en reflexologiepunten en chakra’s, wat nog veel meer mogelijkheden en verdieping biedt. Maar laat dat je niet afschrikken, geniet van de liefdevolle aanraking, stel jezelf geen doelen de rest komt vanzelf.
De voorbereiding van de prana flow massage
Een tantra prana flow massage duurt gemiddeld anderhalf tot twee uur en als je in een metta-ji flow zit, is dit zo voorbij. Masseer op een mat, matras of futon om beter gebruik te maken van je eigen gewicht. Gebruik bij voorkeur geen dik verend matras maar een te zacht matras waar je als gever niet te ver in wegzakt. Zorg voor een aangename sfeer, niet te licht niet te donker en voldoende warmte om te kunnen ontspannen. Gebruik een deken om de ontvanger af te dekken op de plaatsen waar je op dat moment niet masseert. Mocht de ontvanger geen deken willen, dan laat je die weg. Je kan beide naakt zijn maar de gever heeft draagt meestal ondergoed. Gebruik altijd een neutrale olie zonder onnodige geuren of toevoegingen. Verder gebruik je zelf als gever of ontvanger geen onnodige sieraden, parfum of deo, alles zo neutraal mogelijk. Wel kun je een wierook branden en zorgen voor kalme, rustgevende muziek op de achtergrond. Vraag de ontvanger hoe het is op dit moment en of er grenzen zijn die hij of zij graag wil benoemen. Ook vraag je of er blessures zijn of zwakke plekken waar je rekening mee moet houden. Stel de ontvanger op het gemak en laat hem of haar liggen op de buik. Corrigeer nooit de lighouding van de ontvanger, want dan stel je jezelf al boven de ontvanger. Denk aan de gelijkwaardigheid, dus niet de gever maar de ontvanger bepaalt of de armen langs of boven het lichaam liggen. De gever past zich daar altijd op aan. Als we dan het lichaam gaan aanraken, laten we deze niet meer los tot het einde van de massage. We houden altijd met minimaal één hand contact, ook als we gaan verzitten of olie pakken. Dit is het eerste begin van een metta-ji: je laat de ontvanger dus nooit of zo min of kort mogelijk los. De eerste aanrakingen zijn zonder olie. Je tast voorzichtig eerst de bovenrug af, de nek en het hoofd om de ontvanger op het gemak en in de eerste overgave te brengen. De makkelijkste beginpositie, die mijn voorkeur heeft, is op je hurken zittend aan het hoofdeinde. Maar je kunt je positie ook veranderen naar de zijkant of zelfs zittend op de billen. We gaan vanaf hier ook niet meer praten. Praten komt uit je hoofd en daar willen we graag uit en vandaan…
De start van de massage op de bovenrug
Om prana aan te maken, hebben we Shiva (mannelijke) en Parvati (vrouwelijke) energie nodig en om Parvati wakker te maken gaan we eerst Shiva wakker maken, die huist op de bovenrug. Voor het gemak geven we de shiva een rode kleur mee en de parvati een gele kleur, waarbij we die twee kleuren middels massage donkerrood en donkergeel gaan maken. De rode shiva energie is gelegen in het mastoïd, hoog in de nek tegen de schedelrand aan. We gaan deze energie indirect wakker maken op de bovenrug. Dit gebied wordt begrensd door de nek en onderkant van de schouderbladen. We gaan dit gebied opwarmen en de energie laten gloeien. We nemen hier makkelijk een half uur de tijd voor, inclusief de armen handen en vingers. Na de elleboog zal de energie niet veel groter meer worden, maar voor de metta-ji is het belangrijk om ook de handen en vingers te masseren en ook tussendoor het hoofd mocht dit nodig zijn om de metta-ji te vergroten. Tijdens de massage focus je op de spieren, pezen en meridianen, en indirect op de huid. Het is niet moeilijk om de huid snel warm te krijgen middels grote wrijving, maar dit geeft niet de gevraagde uitwerking. De massage moet dieper plaatsvinden dan massage van de opperhuid. Masseer met afwisselende druk en met pulsatie, trilling en wiegen. Masseer huidlagen, bindweefsel, spieren, pezen en aanhechtingen en stimuleer tegelijk de meridianen links en rechts van de ruggengraat. Door steeds de meridianen te stimuleren tijdens het masseren zorg je ervoor dat gifstoffen die vrijkomen indirect worden afgevoerd. Links en rechts van de ruggengraat en de hoge rugspier bevindt zich een gootje. Bij stimulering van dit gootje zet je de betreffende meridiaan in werking om afvalstoffen af te voeren die tijdens de massage vrij kunnen komen uit spieren en huidlagen. Bevestig steeds de verbinding tijdens het masseren middels zachte liefdevolle aanraking. Volg de contouren, volg de spieren, volg de energie.
De vier spiergroepen en de te nemen stappen van de bovenrug (shiva).
Voor de aanmaak van de energie volgen we vier belangrijke spiergroepen. Deze vier zijn de hoge rugspier links en rechts van de ruggengraat, de middengroep spier links en rechts op het schouderblad, okselspier links en rechts aan de zijkant van het lichaam onder de oksels en de schouderspieren links en rechts op de schouders. Daarnaast hebben we nog de nekspieren, die we vooral graag ontspannen willen houden. – Voor je begint, kun je eerst samen even afstemmen of in meditatie. Maak een consent afgesproken in het moment en afgestemd op hoe je je voelt in dat moment. – Begin op de bovenrug met contact maken en de ontvanger laten ontspannen, waarbij je al wat olie verdeelt over de spiergroepen van de bovenrug. Gebruik niet teveel olie zodat de huid te glibberig wordt, niet te droog, niet te nat zodat er een mooie frictie ontstaat tussen de huid van de ontvanger en jouw handen. – Met een beetje olie begin je met de hoge rugspier te masseren, links en rechts langs de ruggengraat. Tegelijkertijd ga je door het gootje, wat zich bevindt tussen de ruggengraat en de hoge rugspier aan dezelfde kant als waar je de rugspier masseert. Focus op de rugspier, dat gaat het makkelijkst met de palm van je duim. Maak korte en lange massagebewegingen en begin steeds hoog in de nek en schouder. De andere hand, duim, vinger gaat steeds om en om achter de masserende hand aan door het gootje tussen de ruggengraat en de hoge rugspier. Telkens één kant en dan de andere kant. – Dan de rugspier (middengroep spier) op het schouderblad masseren met één of twee handen. Gebruik hierbij je hele hand om zoveel mogelijk huidcontact te maken. Hierbij ga je ook weer met de ene of de andere hand, duim of vinger door het gootje. Maak ook hier weer variatie in snelheid en druk. Telkens één kant en dan de andere kant. – Dan de okselspier. Oppakken onder de oksel met je vingers en dan naar beneden toe masseren. Met je pols en onderarm maak je de massagebeweging langer tot halverwege de rug. Zorg dat je laag genoeg zit op de spier anders heeft het weinig effect en masseer je de ribben. Knijpen in de okselspier alsof je in een stressballetje knijpt, kan ook ter variatie. Ook stimuleer je tussendoor het gootje met je andere hand. Telkens één kant en dan de andere kant. – Dan de spieren op de schouders. Die kun je met je duimen masseren of met je hele hand, waarbij je een halve draaiende beweging maakt van binnen naar buiten. Zet je hand met de vingers naar het matras, wijzend tegen de schouders en draai je hand waardoor je ellenboog naar buiten komt. Blijf echter wel zoveel mogelijk op dezelfde plek met je hand als je draait. Knijpen in de schouderspier kan ook weer, net als in de okselspier. Masseer vanaf de nek richting de armen. Telkens één kant en dan de andere kant. – Dan de nek en nekspier masseren. Dit kan ook steeds tussendoor als er spanning zit in de nek om zodoende het lichaam te ontspannen. – Tussendoor kun je zachtjes wiegen en pulseren op de bovenrug om vertrouwen, overgave en ontspanning te krijgen. Ook kun je het gootje extra masseren tussendoor en rolletjes maken met de huid. De bedoeling is dat de boven rug lekker warm en actief wordt met energie, afgewisseld met zachte aanrakingen om in de metta-ji te blijven en pulseringen en wiegen op de rug om de diepte te bereiken. – Dan ga je diagonaal op de ontvanger op de hoek van het matras zitten en masseer je de arm. Je kunt de arm daarbij oppakken en op jouw eigen been leggen om nog een beter contact te bevorderen tussen gever en ontvanger. Eerst masseer je vanuit deze positie nog even de schouderspieren, middengroepspieren en de oksel en zo ga je stap voor stap naar de bovenarm, waarbij je knijpt en wringt en masseert in de bi- en triceps. Daarna masseer je de onderarm, hand en vingers. Besteed voldoende aandacht aan de vingers. Hierbij maak je contact tussen gever en ontvanger. Vanaf de zijkant kun je ook nog het hoofd en de nek masseren en door de haren friemelen. Telkens één kant en dan de andere kant. – Dan ga je terug naar de beginpositieen maak je vlinderbewegingen van de schouders om de schouderbladen heen naar de oksel en weer terug. De cirkels worden steeds groter tot je de onderrug bereikt. Dan kun je hartcontact maken. Daarbij ligt de gever op de bovenrug van de ontvanger. Je kunt dan alvast door te blazen of je hoofd te gebruiken contact maken met de onderrug.
Het masseren van de onderrug (parvati)
Na Shiva (bovenrug) volgt Parvati (onderrug), waarbij we dus de middenrug (voor nu) overslaan. Net als Shiva energie gaan we ook Parvati energie niet direct wakker maken. Het direct aanmaken van Parvati energie doen we namelijk door de yoni of lingham te masseren. Daarbij bereik je in deze fase van de massage het tegenovergestelde van waar we onze intentie hebben gezet. De Metta-ji is in de meeste gevallen nog niet sterk genoeg als je Parvati wilt opwekken middels de yoni of lingham en het betreft ook een andere massage. Het massagegebied van de onderrug om de parvati (gele kleur) op te wekken is vanaf het kuiltje in de rug (sacraal chakra) naar de billen tot aan de knieholtes. Net als bij de armen en handen zal er na de knieën geen energie meer opgewekt worden, maar is het gebied onder de knie belangrijk voor aarding. En we willen graag het hele lichaam beslaan met de massage, zodat de ontvanger niet het gevoel krijgt dat er iets wordt overgeslagen. Ook dit gebied gaan we warm maken, en als Shiva al goed stroomt zal Parvati snel volgen. Bij vrouwen ligt het middelpunt van de energie bij het sacraal chakra over de volle breedte van het lichaam. Bij mannen meer bij het stuitbeentje en de billen. Het masseren van het onderlichaam tot de voeten kan ook zeker twintig minuten duren. Er is nooit haast geboden en goed werk heeft tijd nodig. Is het lastig om Parvati energie wakker te krijgen, dan kan dit zijn doordat de bovenrug toch te kort of te oppervlakkig gemasseerd is. Shiva energie is dus mede bepalend voor Parvati energie. – Als een dekentje aanwezig is, maak dan voorzichtig de billen vrij, maar laat het dekentje vanaf de knieën of hoger nog liggen. – Begin vanaf de hoofdzijde (mijn voorkeur) en maak het eerste contact met je vingers op het sacraal centrum en billen. Het eerste contact in dit gebied is eerst zacht en behoedzaam. Door mijn bakkersachtergrond vergelijk ik het vaak met het maken van een deeg. Eerst meng ik het water gecontroleerd voorzichtig door de bloem. Als de bloem het water opneemt, zal er een deeg gaan ontstaan en dan begint voorzichtig het kneedwerk. – Ik kies daarna één kant van het lichaam en mijn positie is boven het lichaam steunend op een knie en een gebogen been. Je kunt er ook voor kiezen aan de zijkant te gaan zitten in bijvoorbeeld lotushouding of op je hurken. Het voordeel van de positie boven het lichaam is dat je je eigen lichaamsgewicht kunt gebruiken in de massage. – We masseren dus één kant van het lichaam, de billen, dijbenen, bekken, onderrug, achterkant bovenbenen, bilnaad en staartbeengebied. Steeds is het centrale punt het sacraal centrum van de onderrug. We kunnen letterlijk kneden in de bilspieren om zodoende het vuur en de energie op te wekken in de onderrug. Wissel hier ook af met stevig masseren en zachte aanraking en blijf in contact met de metta-ji. Soms is het heel raadzaam om na een stevig massagemoment even helemaal niets te doen en alleen een hand op het staartbeen of sacraal centrum te leggen. Ook kun je je onderarmen gebruiken om het billengebied te masseren. Wat ik links doe, doe ik daarna ook rechts of andersom. – Als ik beide kanten heb gedaan, maak ik net als op de bovenrug een vlinderbeweging vanaf de onderrug richting de knieholtes en via de zijkant weer omhoog. Deze beweging herhaal ik een aantal keren, waarbij ik weer mijn lichaamsgewicht kan gebruiken. – Daarna verplaats ik mezelf naar de zijkant, zittend in lotushouding of op de hurken. Vanaf de zijkant maak ik een lemniscaat massagebeweging op het sacraal centrum. Dat is een beweging in de vorm van het cijfer 8, waarvan het middelpunt van de 8 het heiligbeen is. Deze beweging voer ik op in tempo en daarbij neem ik het lichaam mee in die beweging. Hier zal vuur en hitte ontstaan in de onderrug. Ook hierna neem ik weer rust en stilte door even niets te doen dan een hand op de onderrug. Je kunt deze lemniscaatbeweging herhalen maar dan ook met de billen erbij. Eerst maak je rondjes, die overgaan naar een lemniscaat.- Vanaf hier leg je het dekentje op het bovenlichaam om deze warm en geborgen te houden. – Dan verplaats ik me richting de benen. Ik pak één been op en ga in lotushouding zitten tussen de benen. Het te masseren been ligt daarbij in mijn lies of op mijn bovenbeen. Als ik dan licht voorover buig, kan ik weer bij het sacraal centrum en ik bereik in deze positie ook beter de binnenkant van de dijbenen en het zitbotje. Tevens kan ik in deze positie heel makkelijk bij de voet. Dus ik bestrijk in deze houding het gebied van sacraal centrum tot de tenen. – Ik masseer in deze houding weer de billen, binnen- en buitenkant dijen en achterkant bovenbeen en het gebied van de bilnaad en zitbotje. Langzaam maar zeker kom ik steeds lager richting knieholte en daarna de kuit. Op een gegeven moment kun je het onderbeen in negentig graden zetten, waarbij je dan met een rechte rug met je onderarmen de kuiten kunt masseren. In diezelfde rechte houding met het been en de voet van de ontvanger voor je, ga je over op de voet. Hier masseer je met alle aandacht één voor één de tenen en tussen de tenen. De bal van de voet, de hak, de hiel en de enkels. Kortom, je slaat niets over. – Tussendoor kun je ook mooie, lange bewegingen maken vanaf de knieholten en/of hak over de achterkant van het bovenbeen en de billen richting het heiligbeen. Die beweging is alsof je een roeibeweging maakt met één roeispaan. Van de knie of hak naar boven en terug via de zijkant. Deze beweging kun je steeds tussendoor herhalen. – Als extra uitdaging kun je het been verplaatsen. Breng de knie naar buiten, zodat de voet contact maakt met de knie van het andere been dat nog gestrekt ligt. Verplaats jouw positie naar wens en je zult zien dat er weer nieuwe mogelijkheden ontstaan om te masseren. Er komt meer ruimte aan de binnenkant van de dijbenen en er komt meer spanning op het buitenste dijbeen. Je kunt zelfs de knie nog verder omhoog brengen, waardoor het lichaam iets zal kantelen en er meer spanning op de rug komt. Nog weer meer mogelijkheden dus. Naar gelang de soepelheid van de ontvanger kun je zelfs de knie richting de oksel brengen, waardoor de onderste chakra’s vrijkomen om te masseren. Laat je leiden door jouw nieuwsgierigheid naar de mogelijkheden, maar blijf in contact en in metta-ji. – Leg beiden benen weer gelijk. Daarna verplaats je je naar het andere been in dezelfde positie en herhaal je alles wat je hebt gedaan bij het eerste been. – Als ik beide benen heb afgerond, ga ik op mijn hurken zitten tussen de twee benen. Dan maak ik eenzelfde roeibeweging, maar dan met twee roeispanen over twee benen. Ik begin bij de hiel richting kuit en knieholte en weer terug. Elke keer maak ik mijn roeibeweging langer, totdat ik uiteindelijk een mooie, lange roeibeweging heb van de hak tot het heiligbeen over de achterkant van het bovenbeen en de billen heen en via het dijbeen weer terug. Hierbij kom je steeds los van je hurken en gebruik je je lichaamsgewicht om druk te zetten op de spieren. Let op dat je niet of nauwelijks druk zet op de knieholten.
Het mengen van de Shiva en Parvati energieën
Tijdens het masseren van de onderrug laat je de bovenrug even met rust, maar je zult merken dat deze nog steeds rood en warm is. Je hebt nu ook de onderrug en billen gemasseerd en deze zijn ook warm geworden en gevuld met energie. Het middenstuk is nog niet gemasseerd en is voelbaar kouder. Een techniek is om één hand op de bovenrug en één hand op de onderrug te plaatsen en te gaan wiegen, trillen of te pulseren. Daardoor wordt de middenrug vanzelf opgevuld met warmte en energie. Ofwel: we gaan de rode en gele kleur van Shiva en Parvati mengen en als je rood en geel mengt, krijg je oranje. Die oranje kleur representeert de prana energie. Dit kunnen we dus doen met de wieg- en triltechniek, maar ook door de gehele rug te masseren. Dit doen we met lange halen van bovenrug tot over de billen en met korte halen van hartchakra tot aan sacraal chakra. Deze vereniging vertegenwoordigt de ondeelbare twee eenheid van het mannelijke en vrouwelijke, het passieve en actieve, tijd en ruimte van waaruit alle leven komt. – Haal voorzichtig het dekentje weg van het lichaam als deze aanwezig is. – Je zit nog steeds in de gehurkte houding tussen de benen, maar nu zet je je roeibeweging door tot aan de bovenrug en terug naar de billen. Hierbij zul je steeds los moeten komen van je hurken. Beter is het dan weer om een positie aan te nemen boven de billen, steunend weer op één gebogen been en een knie. – Met al jouw fantasie maak je de hele rug denkbeeldig oranje door het mengen van de twee kleuren. Niet alleen de rug, maar ook de armen, billen en benen neem je mee, zodat uiteindelijk het hele lichaam van top tot teen in de oranje prana energie baadt. – Gebruik hier ook tempowisselingen en lange bewegingen vloeiend als water. Volg de contouren van het lichaam en reageer op de reactie van de ontvanger. Wissel duidelijk af van hart naar zacht en subtiel. Breng zachtjes energie vanaf het eerste chakra omhoog via de rug en de twee nadi’s en de rugspieren links en rechts van de rug. – Uiteindelijk mag je hartcontact maken door jouw hart op het hartgebied tussen de schouders van de ontvanger te leggen. Steun hierbij als het nodig is op je ellebogen om je gewicht te verdelen. Bij elke uitademing kun je meer gewicht, geven zodat de uitademing diep en lang wordt. Ook kun je je positie steeds verplaatsen naar beneden, zodat je uiteindelijk jouw hart op het eerste chakra van de ontvanger hebt liggen. Je kunt dan de cobrahouding uit de yoga aannemen. – Daarna verplaats je je naar de zijkant om nog even zachtjes te wiegen en om chakra’s te verbinden. Dan vraag je of de ontvanger wil omdraaien, waarbij jij als gever weer direct naar het hoofdeinde gaat en ter bescherming zachtjes één hand op het hartgebied legt in even niets doet. Je bent alleen maar aanwezig met wat er is om de ontvanger de tijd te geven om te voelen hoe het nu is om met het hartgebied naar boven te liggen. Zorg dat het onderlichaam tot aan de borsten weer is afgedekt met het dekentje.
De massage van de voorkant
Heb je Shiva en Parvati goed wakker gemaakt, dan is de warmte ook in het borstgebied voelbaar en actief. Dit laat zien dat je niet oppervlakkig moet masseren, maar de diepte in moet gaan. Bij een goed opgezette prana flow massage zal de energie alle kanten opstromen, zowel naar de voor- als naar de achterzijde. En hoe beter je de massage opzet, hoe meer energie er vrijkomt en des te meer prana er door het lichaam stroomt. De Tibetaanse massage staat er ook om bekend dat het eerste gedeelte hard werken is, maar dat je daarna volledig mee kunt gaan in de prachtige prana energie. Op het borstgebied masseren we veel zachter dan op de rug. De energie is immers aanwezig en daar gaan we mee werken. Ook heeft de voorkant minder spiermassa, is de huid dunner en kom je bij de man vaak haargroei tegen. Ook zijn we op de voorkant meer gericht op de aanwezigheid van de chakra’s. We masseren hier voornamelijk met de handen en onderarmen en we gebruiken ook onze vingers om kleine subtiele triggerpoints op de zoeken en te stimuleren. Het principe is hier ook dat de energie al stroomt in de hoedanigheid van de oranje prana. Hier kun je wel weer hitte aan toevoegen. Door de borstzijde te masseren, kan er weer rode kleur worden toegevoegd en door later het bekkengebied te masseren, kan er weer gele kleur aan worden toegevoegd. Kortom, een prachtig spel en een ontdekkingstocht om verder te gaan met de massage aan de voorkant. – Na het omdraaien van de ontvanger leg je één hand op het hart. De ellenboog van diezelfde kant, waarvan de hand op het hart ligt, gaat richting matras langs het hoofd van de ontvanger. Met de vrije hand druk je langzaam het hoofd in de ellenboog en tegen de arm aan. Dit geeft een heel fijn, geborgen gevoel van veiligheid, waardoor het hartgebied zich verder zal openen. Met de vrije hand kun je ook het gezicht zachtjes aanraken en met de haren spelen. – Daarna breng je het hoofd weer naar het midden. Als je merkt gedurende de massage van de voorkant dat het hoofd steeds naar link of rechts gaat, breng dan het hoofd steeds liefdevol terug naar het midden. – Je gaat nu verder, met voldoende olie, met het openen van het hartgebied. Steeds zachtjes masserend met de klok mee tussen de borsten (man of vrouw) om dat gebied te openen. Daarna doe je hetzelfde iets lager bij het middenrif en het zachte gebied daar hoog in het buikgebied tussen de linker en rechter ribben in. Dan ga je omhoog richting de thymus, daar waar de sleutelbenen bij elkaar komen, ook hier weer met de klok mee. Dan kun je met een volle open hand ook al deze drie gebieden bestrijken en openen. Hierbij blijven we zoveel mogelijk in het midden van het lichaam zonder je te richten op de borsten.
Borstmassage
Hier haal ik even de borstmassage ertussenuit, om deze extra aandacht te geven. Je kunt binnen maar ook buiten de prana flow massage een uitgebreide borstmassage geven van bijvoorbeeld dertig minuten. Zoals bij elke massage geldt hier ook weer:neem de tijd, creëer sfeer en warmte, zorg dat je niet gestoord kan worden en verricht alle handelingen doelloos, zacht en vanuit het hart. Bij deze omschrijving is de vrouw de ontvanger, maar het kan natuurlijk ook andersom, want ook voor mannen is een borstmassage aangenaam. Nodig je geliefde uit te gaan liggen en dek het onderlichaam en de voeten eventueel af met een warme deken. Schep een sensuele sfeer door langzaam over haar lichaam te strelen, zacht en gecontroleerd. Let als gever daarbij eens op je eigen ademhaling en probeer die langzaam en gelijkmatig te laten verlopen. Op deze manier kun je stimuleren om jullie ademhaling gelijkmatig te krijgen. Maak hier echter ook weer geen moeten van. Als het zover is, ga dan langs haar zitten en verwarm olie in je handen. Probeer dat te doen zonder het contact te verliezen. Essentieel is om bij een massage steeds contact te blijven houden.
Opstijgen Begin met je rechterhand op de ribbenkast van de kant waar je zit (is dat rechts, dan wijzen je vingers naar de linker schouder). Langzaam en zonder druk laat je je hand opstijgen als een vliegtuig over de tepel richting linkerschouder. En voordat je hand loskomt is de andere hand alweer begonnen. Herhaal dit een aantal keren. Ga niet aftellen, maar let op de reactie. Je kunt variëren in druk, maar geef nooit te veel druk.
Spiraal Met je vingers draai je een cirkel aan de buitenkant van de borst, langzaam en zonder druk in een spiraalvorm richting haar tepels. Raak daarbij in het begin nog niet de tepels, maar voer de spanning juist op om niet de tepels aan te raken. Herhaal dit en probeer het eventueel ook met beide handen.
Lemniscaat Start met je vingertoppen op de hartstreek tussen de borsten en draai een 8 aan de buitenkant van de borst, waarbij je steeds weer uitkomt op de hartstreek tussen de borsten. Herhaal dit een aantal malen en doe het niet te snel.
Spaken Stel de borsten voor als een wiel waarbij de tepels de assen zijn. Met de kussentjes van je duim en een andere vinger knijp je zachtjes in de tepels en glij dan langzaam naar beneden. Herhaal dit totdat je alle spaken van het wiel hebt gehad.
Dit zijn maar enkele voorbeelden, dus gebruik vooral je intuïtie en gevoel. Bouw de spanning op, waarbij je als de energie hoog is ook rustig in de tepels mag knijpen of langzaam eraan mag draaien. Of duw de borsten langzaam naar elkaar toe en laat ze terugvallen. Om de energie hoger te maken, kun je ook kort en krachtig je duimpalmen tegen elkaar wrijven en dan ongeveer tien seconden op de tepels leggen zonder te bewegen. Je kunt ook hartjes tekenen op de borsten of lieve woordjes schrijven of een boodschap sturen vanuit je hart… neem vooral de tijd en geef alles wat je doet aandacht. Als de energie hoog is, kun je deze langzaam verplaatsen naar boven naar het zesde of zevende chakra of naar beneden richting de eerste chakra’s.
Ga weer verder met de prana flow massage:
– Daarna ga je meer richting de schouders en borstspieren boven de borst. De borstspier is de enige aanwezige, wat sterkere spier in dit gebied. Masseer deze spier en dit gebied vanuit de oksels en schouders. Neem ook het gebied van de sleutelbenen mee, maar pas daar op dat je niet te hard gaat. Eerst de ene kant en dan steek je over via de thymus naar de andere kant. Ook kun je al een stukje meenemen van de bovenarmen in je massage. – Dan maak je de gebieden die je al hebt gemasseerd tot één geheel. Vervolgens ga je met de duimen tussen de ribben masseren op het borstgebied. Gezeten aan het hoofdeinde en de duimen wijzend naar elkaar kun je met de rest van de hand en vingers het borstgebied of de borsten omklemmen. Je zoekt dan met je duimen de eerste twee ribben op boven de thymus. Je masseert dan de strook tussen de twee ribben in met je duimen van buiten naar binnen. Na een aantal keren zak je steeds een rib lager en je herhaalt de massagebeweging. Als je steeds lager komt, zul je je hand- en vingerpositie moeten aanpassen op de situatie. De laatste ribben liggen dan weer bij het middenrif. – Dan gaan we een lemniscaat maken. Het cijfer 8, om de borsten heen met als middelpunt van de 8 het hartgebied. Je doet dit heel zachtjes en bedaard met je vinger in een langzaam tempo. Hierbij maak je kleine stapjes in het steeds kleiner maken van het lemniscaat. Zo kom je steeds dichter bij de tepels, maar je raakt de tepels nog niet aan. Ook kun je als je dicht bij de tepels bent een extra rondje maken rond de tepels zonder ze aan te raken. Deze beweging maken we af om uiteindelijk na het laatste rondje onze palmen van de duimen zachtjes op de tepels te leggen en daar te houden voor een moment. – Daarna gaan we verder met de massage van de borsten. We doen dit zacht en behoedzaam tot stevig, waardoor de energie weer enigszins toeneemt. Steeds afwisselend in tempo en intensiteit, haal je de borsten naar je toe en duwt ze weer van je af. Neem hierbij ook de zijkant mee van het lichaam en het okselgebied. Focus niet constant op de borsten, maar betrek ook het hartgebied er steeds bij zodat het als één geheel voelt. Eerst één kant, dan de andere kant en op het laatst beide kanten tegelijk, waarbij je de borsten naar elkaar toebrengt, even vasthoudt en laat vallen. Dit herhaal je enkele keren. – Hierbij kun je boven het hartgebied ook je handpalmen tegen elkaar warm wrijven en activeren. Daarna leg je de palmen van je duimen zachtjes op de tepels als een soort van energieboost. Dit kan je ook weer combineren door de borsten naar elkaar toe te brengen of omhoog te brengen en de borsten weer te laten vallen. – Hier kun je de afweging maken naar het hoofd te gaan om de massage te vervolgen, of om het hartgebied nog verder te openen. Pak dan voorzichtig een arm en breng die langs het hoofd naar boven. De arm komt op jouw been te liggen. Hierdoor komen de meridianen vrij en spieren op spanning aan de zijkant van het lichaam en het hartgebied opent zich verder. Je kunt dan aan die zijde de flank masseren, inclusief de bovenarm tot de ellenboog. Je zult merken dat ook de oksel en de borstspier meer op spanning staan. Dat geeft weer nieuwe mogelijkheden in de massage. Ook kun je hier de borsten weer meenemen in de massage. Ook kun je de techniek gebruiken alsof je weer roeit met één roeispaan. Vanaf de borst richting nier en bekken en via de flank helemaal omhoog naar de ellenboog. Via de arm weer richting de borst en zo kun je dat een aantal keren herhalen. Als je via de flank terug omhoog komt, probeer dan je vingers en handen steeds meer onder het schouderblad omhoog te laten komen, waarbij je steeds het schouderblad lichtjes optilt. Aan het einde van een aantal rondes gaat één hand op het hart en de andere hand maakt contact met de hand van de ontvanger om even weer een rust moment te vinden. – Hetzelfde herhaal je aan de andere kant, waardoor nu twee armen langs het hoofd omhoog liggen. In deze positie zal ook de energie meer omhoog stromen vanuit het hart, dat ook open ligt. Ben hier bewust van en hou nauwlettend in de gaten wat er gebeurt en speel daar steeds op in. Als links en recht is gedaan, kun je dezelfde roeibeweging maken aan twee zijden van het lichaam. Ook hier gaan je handen steeds verder onder de schouders en zelfs de rug. Als het mogelijk is, til je de schouders lichtjes op, waardoor het hoofd naar achter zal vallen en het keelgebied openkomt. Leg de schouders weer terug en breng ook de beide armen weer langs het lichaam terug, met als voorkeur de palmen naar boven. Daarna ga je verder met de massage van het hoofd of je gaat vanaf hier richting buik en onderlichaam.
Hoofdmassage
In deze fase van de massage kun je wel of niet het hoofd masseren en dat zal je intuïtief moeten aanvoelen. Mijn voorkeur is altijd om het hoofd te masseren om ook de hogere chakra’s te openen. Je kunt daar tien minuten over doen, maar ook een half uur. Je kunt de lange versie terugvinden in de moon-point massage. De korte versie is zeker belangrijk om dus de bovenste chakra’s te openen en de energie vanuit het geopende hart naar boven te laten stromen via de keel richting het derde oog en kruinchakra. Als je vanaf hier richting het hoofd gaat, leg je eerst de armen weer voorzichtig terug langs het lichaam. – De hoofdmassage is subtiel en zacht, met de bedoeling het hoofd totaal leeg te maken van activiteit en open te stellen voor de aanwezige energieën. Je masseert vooral met je duimen en vingers, te beginnen met het voorhoofd en de haarlijn. Volg de contouren of rimpels van het voorhoofd en volg de haarlijn van de kruin tot de oren en terug. Dan het gebied van de wenkbrauwen en tussen de wenkbrauwen het derde oog-gebied. Hier draai je weer kleine rondjes met je vinger met de klok mee om het derde oog te openen. Daarna ga je verder onder de ogen en de slapen. Masseer de neusvleugels, jukbeenderen, wang, kin, kaaklijn en voorzichtig de mond en lippen. – Vanaf de kaaklijn ga je omlaag naar de oorlelletjes, waaraan je voorzichtig mag trekken. Masseer de oorlelletjes tussen duim en wijsvinger. Je volgt de oorschelp naar boven en masseert ook voorzichtig achter de oren tegen de schedelrand. Masseer heel het oor gebied links en rechts tegelijk. Je kunt zelfs met je pinken voorzichtig in het oor masseren, dat voelt heel fijn in deze staat van zijn. – Dan ga je met je vingers voorzichtig naar de nek en zoek je het punt hoog in de nek tegen de schedelrand op. Voorzichtig verplaats je het hoofd van links naar rechts, waarbij je je handen onder het hoofd schuift. Het hoofd licht op je handen en je kunt piano spelen met je vingers in de nek. Beweeg het hoofd voorzichtig in alle richtingen, waarbij je piano blijft spelen met je vingers. Voel je weerstand, breng het hoofd dan tot stilstand totdat je geen weerstand meer voelt en er overgave is. – Trek je handen nu voorzichtig naar je toe en het hoofd zal als vanzelf weer op het matras belanden. Je kunt met je vingers nog even stevig door de haren woelen of de hoofdhuid masseren. Ook kun je nog even aandacht besteden aan het laatste chakra op de kruin van het hoofd. Je kan daarbij één plek op de kruin aanraken en tegelijkertijd een hand op het hartgebied leggen om zo de hoofdmassage af te sluiten om verder te gaan naar het buikgebied en de onderste drie chakra’s. – Je kunt er voor kiezen om alvast vanaf de hoofdzijde contact te maken met het buikgebied. Dit heeft het voordeel dat het veiliger aanvoelt en je kunt alvast wat energie van de onderste chakra’s meenemen naar de bovenste chakra’s. Dit heeft persoonlijk dan ook mijn voorkeur. – Ga iets meer aan de zijkant zitten van het lichaam, maar blijf aan de hoofdzijde als dit lukt. Maak het buikgebied vrij van het dekentje en maak voorzichtig contact met je vingers met het buikgebied. Verdeel wat olie over de buik, waarbij je de navel kan gebruiken als voorraadgebied voor de olie. Steeds pak je dan wat olie uit de navel en ga je met de klok mee, spiraalsgewijs naar buiten. Herhaal dit steeds weer en maak de spiraal steeds groter, zachter en langzamer. Op den duur blijf je de cirkel volgen en wordt die steeds groter. Over de onderbuik en boven de borsten, en de volgende cirkel is boven de borsten en over de liezen en zijkant van het lichaam. Maak de cirkel heel langzaam, want dan kan de ontvanger deze goed waarnemen en ook de sensatie ervan. Maak langzaam en subtiel de grote cirkel. – Bij de laatste cirkel eindig je met een hand op het hart. Maak met hand 2 contact en schuif vervolgens zachtjes naar beneden. De vingers van beide handen wijzen hierbij omlaag, zodat de energie van het hart naar de onderste chakra’s mee stroomt. Maak een kommetje van hand 2 en plaats die op of boven de yoni of lingam. Hou dit gedurende enige tijd vast zonder druk of bewegingen en voel wat er gebeurt in de energie. – Daarna komt hand 2 weer naar boven in stapjes en neem je de energie mee vanuit de onderste chakra’s richting het hart. Het is alsof je de energie meeneemt en die mee naar boven veegt. Van geslachtdeel richting de buik, verder naar het middenrif, het hart, de keel en naar de bovenste chakra’s, waarbij je door de lucht zonder fysiek contact verder gaat met het maken van jouw bewegingen. Deze beweging kan en mag je ook intenser maken als een roeibeweging van beneden naar boven. Je kunt hierbij linksom of rechtsom de energie van beneden mee naar boven nemen, met als richtpunt waar de energie naartoe gaat het hart en het derde oog. Sluit dit stuk af met weer een hand op het hart voordat je naar een andere positie gaat.
Massage van het bekkengebied en buik
Het bekken- en buikgebied is een gebied waar enorm veel gebeurt op fysiek en emotioneel gebied. Er zijn gebieden waar opgeslagen emoties kunnen zitten. Je komt kwetsbare organen tegen en een blaas die wellicht al behoorlijk vol is (bij overlast mag deze ook tussentijds worden geleegd). Maar ook is dit het gebied van het eerste en tweede chakra, de basis, de gronding en het contact met de aarde. Maar ook de seksuele energie yoni of lingam zijn hier aanwezig, gekoppeld misschien aan schaamte en/of opwinding waar we gebruik van kunnen maken. Gebruik naast jouw kennis ook je humor, intuïtie en fantasie bij het masseren van dit gebied. Naar gelang de situatie kun je jezelf en de ontvanger hier uitdagen. Voel je als een wilde schilder met een doek van tien bij tien meter en gooi, smijt en klieder met verf. En wissel dit weer af met verfijnde aanrakingen. – Verplaats je positie naar de zijkant van het lichaam. Voordat je naar de benen en het onderlichaam gaat. kun je een kleine tussenstop bij het hart maken. Zit gehurkt langs het bovenlichaam en pak de hand en arm op. Leg de hand van de ontvanger op jouw hart, waarbij de elleboog op jouw been zal rusten. Jouw hand gaat op het hart van de ontvanger. Hou deze positie gedurende een bepaalde tijd vast. De energie zal via de armen en handen van hart naar hart stromen. Zie dit als een mooi rustmomentje waarbij je je ogen kunt sluiten om goed te kunnen voelen en waarnemen. – Verplaats je verder naar beneden en leg de hand terug op het matras als je het hart-hart contact hebt gemaakt. Til één voor één de benen op en breng de hakken richting de billen tot de knieën gebogen zijn. Breng vervolgens de knieën richting de borst en ga in lotus houding zitten achter de billen. Lukt de lotus houding niet kan je ook 1 of 2 benen gestrekt houden. Leg daarna de benen van de ontvanger weer zachtjes terug op jou benen en zoek een comfortabele positie voor beiden. – Maak nu contact met één hand op het hart en één hand op de onderbuik, yoni of lingham. De vingers wijzen omhoog en de energie zal van beneden naar boven stromen. Daarna ga je zachtjes met de klok mee de buik masseren. Gebruik bij de massage van de buik liever niet je vingers, maar de muis van je hand. Doe het langzaam, om goed te kunnen voelen wat er gebeurt in het buikgebied. Is de buik zacht of voel je weerstand, laat de ontvanger daarbij voelen dat je er alleen maar bent en niets op wil lossen of veranderen. Daardoor zal de buik gaan ontspannen. Nu kun je ook kleine rondjes gaan draaien binnen je grote ronden over de buik. Zo kom je van het middenrif richting de nieren, liezen en blaas via de andere kant weer naar boven. Doe dit beheerst en speel met de druk. – Na de buik kun je de bovenbenen masseren, samen met de liezen, de onderbuik en het blaasgebied. Je kunt hierbij ook een been optillen en met de hiel op je schouder leggen. Dat biedt weer allemaal mooie nieuwe mogelijkheden om te masseren. Je kunt dan ook weer het been op je andere schouder leggen. Als het been ontspannen is, zul je dat onder controle moeten houden, anders valt het als vanzelf naar buiten. Zorg dat jij als gever alles onder controle hebt, zodat de metta-ji blijft zoals die is. Je kunt ook een been van de ontvanger in je eigen lies zetten of tegen je hartgebied. Speel, ontdek en geniet van de oneindige mogelijkheden. Doe hetzelfde met beide benen. – Leg de benen weer terug in de beginpositie. Je kunt nu mooie, lange massagestroken gaan maken van bijvoorbeeld de linkerschouder naar de rechtervoet en omgekeerd. Dit noemen we de X en Y bewegingen. Ook kun je massagebewegingen maken van het linker bovenbeen naar het rechter bovenbeen via de onderbuik. Speel met wat er is en met de energie. Breng energie naar boven en naar beneden, en van beneden weer naar boven. Masseer nogmaals de borsten in deze positie en probeer de energie te verplaatsen in de auralagen zonder fysiek contact. Er is veel mogelijk en maak daar gebruik van. Kleur binnen en buiten de lijntjes, maar blijf in de prana energie als leidraad van alles wat je doet. – Je kunt de massage afsluiten door met jouw handen onder de schouders van de ontvanger te gaan. Til de ontvanger naar je toe. Zo komen jullie in Yab Yum houding en liggen al jullie chakra’s op één lijn. Wieg, draai en beweeg nog een beetje mee op de energie en leg dan de ontvanger weer terug op het matras. Kom voorzichtig onder de ontvanger vandaan, dek de ontvanger af met een dekentje en neem vervolgens afstand om de massagesessie te laten integreren. Hoewel de neiging er zal zijn, is het belangrijk om nu ook het contact te verbreken, zodat ieder weer in haar of zijn eigen energie terug kan. Het was een ervaring die nu achter je ligt en zal de ervaring blijven.
Vervolg
Wat ik hier heb uitgelegd en heb verwoord op schrift, is de basis en eigenlijk nog maar een begin. Vergelijk het maar met zwemdiploma A. Je redt je prima en door veel te zwemmen kom je steeds verder. Zodra je je als een vis in het water voelt en gewend bent aan het water, kun je jezelf weer gaan uitdagen. Er zijn binnen deze prana flow massage diverse mooie diepere uitdagingen, maar die zijn veel te lastig om op schrift te stellen. Deze worden veelal in de praktijk doorgegeven, net zoals deze basis pas in de praktijk gaat leven. Maar mijn regel is: eerst leren zwemmen en daarna gaan duiken in diepere wateren en zelfs in onderwatergrotten om de diepte van ons bestaan te ontdekken. Begin daarom altijd bij deze basis, die is vaak al lastig genoeg. Zie de prana energie als water dat vrij stroomt, maar altijd het diepste punt zal opzoeken. Leer zwemmen met die stroom mee, ontspan je daarin en laat je meevoeren zonder weerstand of tegen de stroom in te willen.
De Tantra Prana flow massage stappen in het kort
– Begin op de bovenrug met contact maken en de ontvanger laten ontspannen.
– Met een beetje olie begin je met de hoge rugspier te masseren, links en rechts langs de ruggengraat. Tegelijkertijd ga je door het gootje, dat zich bevindt tussen de ruggengraat en de hoge rugspier. Steeds één kant en dan de andere kant.
– Dan de rugspier op het schouderblad masseren met één of twee handen, waarbij je ook weer steeds door het gootje gaat. Steeds één kant en dan de andere kant.
– Dan de okselspier: oppakken onder de oksel met je vingers en naar beneden toe masseren met je pols en onderarm. Knijpen in de okselspier kan ook. Steeds één kant en dan de andere kant.
– Dan de spieren op de schouders. Die kun je met je duimen masseren of met je hele hand, waarbij je een halve draaiende beweging maakt van binnen naar buiten. Knijpen in de schouderspier kan ook. Steeds één kant en dan de andere kant.
– Dan de nekspier masseren. Dit kan ook steeds tussendoor als er spanning zit in de nek.
– Tussendoor kun je zachtjes wiegen en pulseren op de bovenrug om vertrouwen, overgave en ontspanning te krijgen. Ook ku je het gootje tussendoor extra masseren. De bedoeling is dat de bovenrug lekker warm en actief wordt, gevuld met energie.
– Dan ga je diagonaal op de hoek van het matras zitten en masseer je de arm, eerst nog even de schouderspieren en de oksel en zo ga je stap voor stap naar de bovenarm, onderarm, hand en vingers. Besteed voldoende aandacht aan de vingers. Hierbij maak je contact tussen gever en ontvanger. Vanaf de zijkant kun je ook nog het hoofd en de nek masseren en door de haren friemelen. Steeds één kant en dan de andere kant.
– Dan ga je terug naar de beginpositie en maak je vlinderbewegingen van de schouders om de schouderbladen heen naar de oksel en weer terug. De cirkels worden steeds groter, totdat je de onderrug bereikt. Dan kun je hartcontact maken. Daarbij ligt de gever op de bovenrug van de ontvanger.
– Dan ga je naar de onderrug en maak je voorzichtig contact, zachtjes met je vingers. Je pakt weer olie en langzaam maak je het masseren intenser. Je pakt eerst één kant van de bil, de dij en de onderrug, daarna de andere kant. Je kunt dat vanaf een positie doen, waarbij je boven het lichaam hurkt als gever of aan de zijkant zit. Vanaf de zijkant kun je ook een lemniscaat maken op de onderrug. Ook kun je nog extra vanaf de zijkant masseren. Steeds één kant en dan de andere kant.
– Dan ga je naar één been. Ga tussen de benen zitten, waarbij één been van de ontvanger in jouw schoot rust. Je begint dan weer bij de billen vanaf de onderkant. Je masseert en pulseert/wiegt bij de zitbotjes. Zo ga je dan over naar het achterkant van het bovenbeen, de bil en de dijbeenspieren. Dan ga je via de knieholte naar de kuit. Til de kuit/onderbeen dan ook op om vervolgens de voeten en de tenen te masseren. Geef ook die voldoende aandacht, net zoals de handen en vingers. Daag jezelf uit om de knie te buigen en verschillende posities te zoeken voor jezelf en de ontvanger. Steeds één kant en dan de andere kant.
– Dan ga je op je hurken zitten tussen de twee benen van de ontvanger. Je gaat roeibewegingen maken met twee handen. Steeds een stukje hoger en weer terug, totdat je de billen en onderrug hebt bereikt. Dan ga je de energie van de onderrug met de bovenrug mengen. Gebruik daarbij je fantasie en verschillende snelheden, zacht en wat harder. Gebruik als je wilt je hele lichaam om het gehele lichaam van de ontvanger in prana te brengen. Aan het einde maak je weer hartcontact vanaf de andere kant.
Voorkant
– Maak eerst contact met het hart, en masseer daarna het hart, het middenrif en de thymus. Begin zacht en bouw de intentie op. Vervolgens ga je naar de borstspieren, het schoudergedeelte en een stukje bovenarm. Dan begin je met de borsten, met als eerste een lemniscaat om de borsten heen. Masseer de borsten afwisselend zacht en steviger. Hier kun je ook één voor één de armen gaan optillen, omhoog langs het hoofd en de zijflanken masseren, inclusief de oksels, de bovenarm en het borstgebied. Doe dit links en rechts. Leg de armen daarna voorzichtig terug met de palmen omhoog.
– Je vervolgt de massage naar het hoofd, waarbij je de energie van het hart mee omhoog neemt. Masseer het voorhoofd, de haarlijn, het wenkbrauwgebied en het derde oog. Onder de ogen de neusvleugels, jukbeenderen, wangen en bovenkaak. Daarna de kin, onderkaak en de oren. Na de oren masseer je de nek, waarbij je het hoofd optilt en piano speelt in de nek. De hoofdhuid masseer je door de haren heen tot de kruin en het bovenste chakra.
– Dan maak je weer even contact met het hart en vervolgens ga je naar het buikgebied. Vanuit de navel met de klok mee spiraalsgewijs het buikgebied masseren, waarbij je op een gegeven moment de spiraal steeds groter maakt. Maak langzaam en zacht de grote spiraal met je vingers over de zijkant van het lichaam, boven de borsten en over het liesgebied (tweede chakra). Sta stil met één hand op het hart en één hand op het onderste chakra en neem de energie daarna van het onderste chakra mee naar boven. Doe dit stap voor stap op een speelse manier.
– Verplaats je naar de zijkant. Lift de benen op en ga tussen de benen zitten. Masseer zacht de buik met de klok mee, in cirkels. Masseer de bovenbenen en til ze op, waarbij je het onderbeen op je schouders legt. Speel en masseer in dit gebied van top tot teen de voorkant. Soms zacht en soms stevig. Breng energie omhoog en omlaag en maak er een dans van… Je eindigt door samen in yab-yum te zitten met de chakra’s gelijk aan de gever en ontvanger. Kom los van elkaar dek de ontvanger af en eindig de massage.
Veranderingen binnen het concept Prana Flow
Ook mag je sommige volgordes veranderen of bijvoorbeeld op de bovenrug eerst helemaal één kant doen en dan de andere kant. Ben een discipel en doe het ook eens anders, zolang je maar de prana als leidraad blijft gebruiken. Normaal gesproken masseer je eerst de bovenrug en dan de onderrug, om daarna de energie te mengen. Verander die volgorde gerust om te kijken wat het verschil dan is. Hou hierbij wel altijd de vier pijlers vertrouwen, overgave, gelijkwaardigheid en doelloosheid in acht. Met die inachtneming zal de massage altijd een diepere werking hebben en iets toevoegen aan een spirituele ontwikkeling voor gever en ontvanger. Masseer zo weinig mogelijk vanuit je hoofd, maar laat alles vanuit je hart- en borstgebied komen. Ga uit van een zuivere en helder intentie en vertrouw op het hogere en de prana energie, want: